Κρητικό παξιμάδι

Το Κρητικό παξιμάδι είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδοσιακά προϊόντα διατροφής της Κρήτης. Το παξιμάδι αυτό είναι στην ουσία διπλοφουρνισμένο ψωμί, φτιαγμένο όμως με τρόπο που είναι προσεγμένος σε κάθε λεπτομέρεια, για να είναι τέλειο το γευστικό αποτέλεσμα.

Συνήθως το παραδοσιακό Κρητικό παξιμάδι είναι κρίθινο, δηλαδή φτιάχνεται από κριθάρι, για την ακρίβεια από ένα μίγμα κριθαριού και σιταριού με αναλογίες 90% – 10% αντίστοιχα. Το σταρένιο Κρητικό παξιμάδι φτιάχνεται κατά κανόνα από αλεύρι ολικής άλεσης. Υπάρχουν επίσης, μεταξύ άλλων, και το μιγαδερό, με ίσες ποσότητες κριθαριού και σιταριού, καθώς και το εφτάζυμο, που προέρχεται από εφτάζυμο ψωμί.

Η χρήση κριθαριού, αλλά και αλευριού ολικής άλεσης, κάνει το Κρητικό παξιμάδι ένα από τα πιο υγιεινά είδη ψωμιού που υπάρχουν. Επίσης, καθώς αυτό αποτελεί “συμπυκνωμένο” ψωμί, έχει και μεγάλη θερμιδική και θρεπτική αξία – χοντρικά μια φέτα παξιμαδιού αντιστοιχεί σε τρεις φέτες ψωμιού.

Το κρητικό παξιμάδι περιέχει άφθονες βιταμίνες της Ομάδας Β (κυρίως βιταμίνη Β1, φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β6). Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β βοηθούν στη μετατροπή των θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα σε ενέργεια που είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού, ρυθμίζουν την όρεξη (βιταμίνη Β1), διατηρούν υγιές το δέρμα και το νευρικό σύστημα (φυλλικό οξύ), και βοηθούν στη παραγωγή υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων (βιταμίνη Β6). Επιπλέον, περιέχει και ποσότητα σιδήρου.

Ο σίδηρος επιτρέπει την παραγωγή λειτουργικών ερυθρών αιμοσφαιρίων και τη μεταφορά οξυγόνου στα κύτταρα του σώματος. Η πλούσια αντιοξειδωτική απόδοση του κρητικού παξιμαδιού οφείλεται στην αυξημένη περιεκτικότητά του σε συστατικά όπως οι λιγνάνες.

Με αυτό το δεδομένο προστατεύει τον οργανισμό από την καταστροφική δράση των ελευθέρων ριζών και τις ολέθριες συνέπειες του οξειδωτικού στρες. Το πυρίτιο που περιλαμβάνει, συμβάλλει στην ανάπλαση και προστασία των οστών. Το κρητικό παξιμάδι περιέχει και χρώμιο για το οποίο έχει βρεθεί ότι η επαρκής πρόσληψή του σχετίζεται με καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στους διαβητικούς.

Ο μακρύς κατάλογος των διατροφικών συστατικών του κρητικού παξιμαδιού συνεχίζεται με την παρουσία σεληνίου, το οποίο είναι αναγκαίο για την καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και την πρόληψη του κινδύνου προσβολής από αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Zagrodzki & Kryczyk 2014) και από διάφορες μορφές καρκίνου (Griffin 1979). Επιπρόσθετα, περιέχει μαγνήσιο και φώσφορο που συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού.

Τέλος, περιέχει λιγότερη γλουτένη, με δεδομένο ότι το κρητικό παξιμάδι ξεραίνεται γρηγορότερα και διατηρείται περισσότερο.